JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI? - WSKAZÓWKI DLA RODZICÓW
Dzieci uczą się tego, czego doświadczają:
Jeżeli dziecko żyje w atmosferze krytyki - uczy się potępiać.
Jeżeli dziecko żyje w atmosferze wrogości - uczy się walczyć.
Jeżeli dziecko musi znosić kpiny - uczy się nieśmiałości.
Jeżeli dziecko jest akceptowane i chwalone - uczy się doceniać innych.
Jeżeli dziecko żyje w poczuciu bezpieczeństwa - uczy się ufności.
Jeżeli dziecko żyje w atmosferze miłości - uczy się jak znaleźć miłość w świecie.
- Dziecko powinno odrabiać lekcje w domu codziennie o tym samym czasie, po posiłku i odpoczynku.
- Wykonywanie zadań powinno odbywać się stale, w tym samym miejscu, w ciszy i spokoju.
- Miejsce pracy powinno być dobrze oświetlone ( dziecko praworęczne – lampa z lewej strony, leworęczne – odwrotnie), biurko i krzesło dopasowane do wzrostu dziecka, biurko uporządkowane – bez zbędnych rzeczy, które mogą dziecko rozpraszać.
- Należy wyłączyć telewizor, radio, odłożyć (wyłączyć) telefon.
- Dziecko powinno najpierw wykonywać zadania trudniejsze, a potem pozostałe.
- Podczas wykonywania pracy nie należy odrywać dziecka od niej, rozmawiać z nim na inne tematy, wydawać poleceń.
- Dziecko powinno po każdych 45 min. pracy robić 5-10 min. przerwy.
- Nie należy robić zadania za dziecko tylko z dzieckiem.
- Po wykonaniu każdego zadania, wymagającego od dziecka wysiłku, należy je pochwalić.
- Należy wytworzyć w domu odpowiednią atmosferę poszanowania nauki i wykształcenia.
Typowe błędy, które popełniają rodzice
Nadmierna kontrola „Muszę go cały czas pilnować, gdy tylko odejdę – od razu zajmuje się czymś innym, nigdy nie pamięta co jest zadane”. Rodzice dzwonią do nauczycieli i kolegów, pytając o prace domowe. W ten sposób przejmują kontrolę, pozbawiają dziecko odpowiedzialności i motywacji do nauki.
Uczenie się za dziecko. Rodzice niezadowoleni z efektów nauki dziecka, sami biorą się do pracy. Sprawdzają zeszyty, przepisują od nowa fragmenty lub całe prace domowe, piszą za nie wypracowania, czytają lektury. Obawiają się, że dziecko samo sobie nie poradzi.
Zbyt wysokie wymagania
Rodzic nie chwali za włożony w pracę wysiłek, ciekawą treść. Koncentrując się na błędach, odbiera dziecku satysfakcję z wykonanej pracy.
Niewłaściwe motywowanie
Rodzice, w poczuciu własnej bezradności wobec szkolnych niepowodzeń dzieci, próbują wszystkiego, żeby je zachęcić do nauki: moralizują, straszą, zawstydzają, przekupują, wyznaczają kary. Z kolei dzieci, nie mając już nic do stracenia, podejmują walkę z rodzicami.
Brak zainteresowania rodziców nauką dziecka
Rodzice, zapracowani i zmęczeni, nie mają czasu zajmować się sprawami szkolnymi dziecka. Uważają, że samo powinno dać sobie radę. Nie rozumieją, że dziecko potrzebuje pomocy. Dopiero, gdy dziecko wpada w duże kłopoty lub zaczyna wagarować – zaczynają szukać pomocy. Kiedy brakuje czasu – brakuje też codziennych rozmów, przemyśleń, a także wzajemnego wsparcia i okazywania szacunku. Umykają uwadze rodziców zaniedbania np. przy odrabianiu prac domowych. Z drugiej strony często nie zauważają starań dziecka, które chce osiągnąć jak najlepsze wyniki. Wtedy jest ono przeświadczone, że wysiłek się nie opłaca.
JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI ?
Od najmłodszych lat:
- rozwijaj naturalną ciekawość dziecka,
- wzbudzaj jego motywację do poznawania nowych rzeczy, do nauki poprzez: systematyczne wyprawy do księgarni – niech dziecko samo wybierze sobie jakąś książeczkę czy czasopismo organizowanie wycieczek do muzeów, na wystawy, oglądanie z dzieckiem ciekawych programów w TV i rozmawianie o nich, rozwiązywanie krzyżówek, zagadek, zabaw logicznych itp. wykorzystywanie codziennych czynności i zdarzeń do ćwiczenia różnych umiejętności np., liczenia, logicznego myślenia itd. dawanie przykładu własnym zachowaniem – spędzając wolny czas czytając prasę, książki, oglądając programy popularnonaukowe itp.
- wdrażaj dziecko do systematyczności, naucz dobrej organizacji pracy (odrabianie lekcji o tej samej porze) i zadbaj o odpowiednie miejsce do nauki (stały kącik do pracy), pomagaj dziecku w odrabianiu lekcji i pokonywaniu trudności – nie oznacza to jednak, że masz wykonać zdanie za dziecko! Pomóż mu zrozumieć polecenie, zaplanujcie poszczególne etapy niezbędne do wykonania zadania, w razie potrzeby udziel wskazówek.
- unikaj atmosfery napięcia, nie okazuj ciągłego niezadowolenia, lecz szukaj mocnych stron swojego dziecka i udzielaj mu wsparcia.
- chwal – za osiągnięcia, a także za włożony wysiłek. nie porównuj dziecka do rodzeństwa, kolegów, lecz do poprzedniego jego poziomu umiejętności – uświadamiasz mu w ten sposób postępy i motywujesz do dalszej pracy,
- w przypadku zniechęcenia dziecka lub doświadczenia przez nie porażki – nie zaprzeczaj jego uczuciom mówiąc, że nic się nie stało, lecz nazwij jego uczucia (np. widzę, że: jest ci bardzo smutno z tego powodu…, że jesteś rozczarowany…, że zadanie to sprawia ci trudność…), zachęć je do wymyślenia, jak można rozwiązać dany problem, zaproponuj własne pomysły i wspólnie zdecydujcie, które pomysły wydają się możliwe do zrealizowania.
- jeśli dziecko odrabia pracę domową w obecności rodzica, istnieje niebezpieczeństwo, że przy pojawieniu się najmniejszych trudności będzie szukało pomocy, musi nauczyć się dokładania wysiłku, żeby dotrzeć do celu; nie chodzi tutaj o odmawianie dziecku pomocy, tylko o pomaganie mu w taki sposób, żeby wzrastało poczucie jego odpowiedzialności i samodzielności.
- zanim dziecko zacznie odrabiać lekcje, omów z nim, co ma do zrobienia, niech przejrzy w twojej obecności zeszyty i oceni, czy samo da sobie z tym radę i czy będzie miało problem ze zrozumieniem.
- jeśli nie ma już żadnych problemów, dziecko powinno usiąść w swoim pokoju i wziąć się do lekcji, jeśli pojawią się trudności, dziecko powinno dać sobie radę samodzielnie, nawet jeśli popełni jakiś błąd.
Taka samodzielna praca umacnia odpowiedzialność dziecka, a tym samym rozwija jego zdolność koncentracji i wytrwałość.
Literatura:
Hamer.H – „ Do efektywności nauczania”
G.W.Green – „Jak pomagać dziecku w nauce?”
A.Faber, E.Mazlish – „Jak mówić, żeby dzieci uczyły się w domu i w szkole”